Tham dự Hội thảo có lãnh đạo một số vụ, đơn vị của UBDT, các bộ, ngành liên quan, cùng đại diện lãnh đạo Ban Dân tộc 11 tỉnh có dân tộc khó khăn đặc thù và 10 tỉnh phía Bắc có đồng bào DTTS còn nhiều khó khăn.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Vinh Tơr cho biết: Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 14 đã ban hành Nghị quyết số 88/2019/QH14 về phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 và tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 14 đã ban hành Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, trong đó quy định “Ban hành tiêu chí xác định các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù” nhằm “giải quyết các vấn đề bức xúc, cấp bách nhất, ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, các nhóm DTTS khó khăn nhất”.

Trên cơ sở đó, ngày 31/12/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 39/2020/QĐ-TTg về tiêu chí xác định các các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021 - 2025 và Quyết định số 1227/QĐ-TTg ngày 14/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021- 2025.

Quang cảnh hội thảo

Căn cứ các tiêu chí, UBDT đã chỉ đạo các địa phương đã tiến hành rà soát, xác định danh sách để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, làm căn cứ để triển khai nội dung Tiểu dự án 1, Dự án 9 thuộc Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025. Tuy nhiên trong quá trình rà soát triển khai tại các địa phương vẫn còn vướng mắc, bất cập cần xây dựng tiêu chí xác định thôn tập trung đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù và tháo gỡ khó khăn trong triển khai nội dung Tiểu dự án 1, Dự án 9 thuộc Chương trinh MTQG 1719.

“Hội thảo là dịp để các địa phương chia sẻ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp để UBDT tổng hợp kiến nghị, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kịp thời có những điều chỉnh nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Dự án 9 thuộc Chương trinh MTQG 1719”, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Vinh Tơr nhấn mạnh.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận về nội dung xây dựng tiêu chí xác định thôn tập trung đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù trên địa bàn xã khu vực III, khu vực II, khu vực I và đề xuất những giải pháp làm để thực hiện Tiểu dự án 1, Dự án 9 thuộc Chương trinh MTQG 1719.

Ông Triệu Trung Hiệp, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Hà Giang cho rằng, về tiêu chí xác định thôn thuộc diện đầu tư, UBDT tham mưu cho Chính phủ quy định theo tỷ lệ % bằng số lượng hộ dân tộc khó khăn đặc thù sinh sống trong một thôn, bản, từ 05 hộ trở lên.; do các thôn này đã được thụ hưởng chính sách theo Quyết định số 2086/QĐ-TTg ngày 31/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án hỗ trợ phát triển KT-XH các DTTS rất ít người giai đoạn 2016-2025 và thôn đầu tư theo Quyết định số 1672/QĐ-TTg ngày 26/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án  Phát triển KT-XH vùng các dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Cờ Lao, nhằm đảm bảo sự công bằng của chính sách, tránh sự thắc mắc của người dân khi triển khai thực tế.

Ông Nông Đức Ngọc, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Lào Cai phát biểu ý kiến tại hội thảo

Đề xuất tiêu chí xác định thôn có đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021-2030, ông Nông Đức Ngọc, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Lào Cai đề xuất 2 tiêu chí để lựa chọn. Tiêu chí 1: Các thôn có từ 05 hộ là người DTTS rất ít người trở lên (dân tộc có khó khăn đặc thù) sinh sống, được xác định là thôn có đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù. Tiêu chí 2: Các thôn có 10% số hộ là người DTTS rất ít người trở lên (dân tộc có khó khăn đặc thù) sinh sống, được xác định là thôn có đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù. Theo ông Ngọc, nguyên do dân tộc có khó khăn đặc thù là dân tộc rất ít người, thường sinh sống, cư trú rải rác, xen kẽ với các dân tộc khác, vì vậy số hộ trong thôn là rất ít, nêu quy định số hộ cao hơn (trên 05 hộ) hoặc quy định tỷ lệ hộ cao hơn (trên 10%) thì đối với một số địa phương dân tộc có khó khăn đặc thù sẽ không được thụ hưởng chính sách.

Kết luận tại Hội thảo, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Vinh Tơr nhấn mạnh: Qua ý kiến đóng của của các địa phương, Uỷ ban Dân tộc sẽ tiếp thu, tổng hợp ý kiến và phối hợp với các bộ, ngành liên quan có những rà soát, đánh giá, phân tích để xây dựng phương án trình Thủ tướng Chính phủ triển khai thực hiện.