Dự Hội nghị có các đồng chí Lãnh đạo các Bộ, Ban ngành Trung ương; các đồng chí Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT; Lãnh đạo các Vụ, đơn vị của UBDT cùng Lãnh đạo các tỉnh và Lãnh đạo Ban Dân tộc các tỉnh tham dự.

Năm 2013 là năm thứ 3 và là năm bản lề thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2010 – 2015. Mặc dù  nền kinh tế trong nước tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến phức tạp, khó lường nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo điều hành quyết liệu của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ; UBDT đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành chỉ đạo các địa phương vùng dân tộc và miền núi triển khai thực hiện các chủ trương, định hướng, giải pháp  thực hiện tốt công tác dân tộc.

Trong năm 2013, nhận thức về công tác dân tộc đã có sự chuyển biến rõ rệt trong hệ thống chính trị cả nước từ Trung ương tới địa phương. Các Bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương đã có sự phối hợp chặt chẽ hơn, hiệu quả hơn, thể hiện nổi bật nhất là việc  phối hợp rà soát, sửa đổi, ban hành nhiều chính sách mới có tầm chiến lược, thể hiện rõ trách nhiệm với vùng dân tộc và miền núi. UBDT đã thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công tác dân tộc, tham mưu cho Đảng, Quốc Hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo chỉ đạo quyết liệt thể hiện thành chương trình hành động, đề án, chính sách, kế hoạch công tác cụ thể, đã nỗ lực triển khai khối lượng công việc lớn, nhiều nội dung trọng tâm, trọng điểm, sát với thực tế, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Công tác dân tộc năm 2013 ở Trung ương và địa phương có nhiều chuyển biến rõ nét và kết quả nổi bật. Tập trung tăng cường thể chế về công tác dân tộc: trọng tâm là rà soát, sửa đổi, bổ sung ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách dân tộc, khắc phục tình trạng gián đoạn, ngắn hạn của chính sách, thể hiện sự đổi mới tư duy về xây dựng chính sách dân tộc; ban hành các văn bản hướng dẫn các chính sách mới, có sự tham gia tích cực của các Bộ, ngành, địa phương, sát thực tế hơn, phù hợp hơn với điều kiện vùng dân tộc. Thực hiện tốt công tác chỉ đạo hướng dẫn hướng dẫn và tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc trên cả nước; công tác thông tin, tuyên truyền và phổ biến giáo dục pháp luật  cho đồng bào dân tộc tộc thiểu số được tăng cường; hợp tác quốc tế về công tác dân tộc tiếp tục được đẩy mạnh; thực hiện tốt, hiệu quả công tác kiện toàn tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, năng lực đội ngũ cán bộ từng bước được nâng lên; công tác dân tộc năm 2013 đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu chung về phát triển kinh tế - xã hội. Đồng bào các dân tộc đoàn kết, tin tưởng vào đường lối đổi mới, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nâng cao cảnh giác trước mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch.

Bên cạnh những thành tựu trên, vùng dân tộc và miền núi vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức và nhiều vấn đề bức xúc cần được tiếp tục giải quyết trong giai đoạn hiện nay. Kinh tế chậm phát triển so với tiềm năng của vùng và chưa vững chắc; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu và yếu, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Công tác xoá đói, giảm nghèo tuy có tiến bộ, song tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn rất cao, giảm nghèo chưa bền vững; chênh lệch mức sống giữa vùng đồng bào dân tộc thiểu số với mặt bằng chung cả nước chậm được thu hẹp; chất lượng giáo dục và nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi; tình trạng du canh du cư, di cư tự do, chặt phá rừng, khiếu kiện tranh chấp đất đai, hoạt động tôn giáo trái pháp luật vẫn còn diễn biến phức tạp, tạo ra một số vụ việc nổi cộm ở vùng Tây Nguyên, Tây Bắc, Tây Nam Bộ…; việc phối hợp tham mưu bố trí vốn ngân sách Trung ương thực hiện chính sách dân tộc còn thấp so với kế hoạch; một số Bộ, ngành chưa thực sự quyết liệt trong việc thực hiện Nghị định 05/2011/NĐ-CP về công tác dân tộc; việc tổ chức thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc ở một số địa phương còn chậm; công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, đôn đốc thực hiện chính sách dân tộc ở một số địa phương còn chưa sâu sát, chậm phát hiện các khó khăn, vướng mắc, bất cập, sai sót; công tác theo dõi, tổng hợp, đánh giá tình hình và kết quả thực hiện các chính sách dân tộc ở nhiều địa phương còn hạn chế; một số sở, ban ngành ở địa phương chưa có sự phối hợp chặt chẽ trong việc chỉ đạo thực hiện công tác dân tộc; việc xây dựng tổ chức, bộ máy và cán bộ làm công tác dân tộc ở một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức; một bộ phận đồng bào chưa cố gắng vươn lên thoát nghèo, còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại.

Năm 2014, tình hình thế giới dự báo vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, nền kinh tế nước ta tuy đã có khởi sắc nhưng vẫn còn rất nhiều khó khăn. Quán triệt Nghị quyết kỳ họp thứ VI, Quốc hội khoá XIII, Nghị quyết 01/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2014, phương hướng công tác dân tộc năm 2014 phải triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ trọng tâm để góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội của Quốc hội đề ra, trọng tâm là đẩy mạnh công tác giảm nghèo, ổn định dân cư, giải quyết những bức xúc trong đời sống nhân dân, tuyên truyền vận động, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng dân tộc, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực cán bộ làm công tác dân tộc các cấp.

Tại Hội nghị, các đại biểu Lãnh đạo các Bộ, Ngành và Lãnh đạo các tỉnh đã tham gia nhiều ý kiến, góp ý tâm huyết cho dự thảo Báo cáo tổng kết công tác dân tộc năm 2013 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2014. Các đại biểu đề nghị Chính phủ cân đối, bố trí đủ, kịp thời nguồn vốn đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số theo các đề án, chính sách đã được Chính phủ phê duyệt như: Quyết định 551/QĐ-TTg, Quyết định 755/QĐ-TTg, Quyết định 33/2013/QĐ-TTg; Quyết định 18/2011/QĐ-TTg, Quyết định 1672/QĐ-TTg, Quyết định 54/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; xem xét có lộ trình phù hợp trong việc phân cấp cho xã làm chủ đầu tư các công trình, dự án chính sách dân tộc;  sớm phê duyệt, bổ sunng danh mục “các đơn vị hành chính khó khăn” tạo điều kiện cho các địa phương thực hiện đầy đủ các chính sách đối với đồng bào các dân tộc  ở vùng đặc biệt khó khăn; đề nghị Trung ương ưu tiên tăng ngân sách Nhà nước đầu tư cho các tỉnh miền núi, biên giới; quan tâm chỉ đạo phát triển kinh tế vùng, liên vùng theo quy hoạch, gắn kết giữa vùng miền núi; đề nghị Thủ tướng Chính phủ có chỉ đạo các Bộ, ngành Trung ương rà soát các chính sách về công tác dân tộc, trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh những nội dung còn bất cập; chỉnh sửa, hoàn thiện chính sách hỗ trợ vốn sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao và biểu dương sự nỗ lực phấn đấu của UBDT, các Bộ ngành, cùng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc từ Trung ương tới địa phương trong việc thực hiện công tác dân tộc, triển khai các chính sách dân tộc, góp phần xoá đói, giảm nghèo, phát triển vùng dân tộc thiểu số; cùng ngăn chặn âm mưu chống phá của các thế lực thù địch; những mục tiêu, chỉ tiêu mà Đảng, Chính phủ đề ra về cơ bản đã được thực hiện, tăng trưởng kinh tế năm sau cao hơn năm trước; đầu tư cho cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục, giảm nghèo đã có nhiều tiến bộ, dù trong điều kiện hết sức khó khăn; đảm bảo các chính sách về bảo hiểm y tế cho người nghèo; đảm bảo lương thực cho đồng bào, quốc phòng an ninh được tăng cường, chính trị ổn định; tuy rằng còn nhiều khó khăn, thách thức, hạn chế nhưng đã khắc phục khó khăn và làm tốt công tác dân tộc. Thủ tướng đánh giá cao kết quả đạt được trong công tác dân tộc. Thủ tướng đồng tình với các nhiệm vụ UBDT đề ra trong năm 2014.Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm đến công tác dân tộc, có hơn 200 chính sách cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số; thế giới đánh giá cao Việt Nam trong công tác giảm nghèo cho vùng đồng bào dân tộc; đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào đã được nâng lên, thu nhập của người dân đã có bước cải thiện; hạ tầng vùng sâu, vùng xa từng  bước được cải thiện; 98% số hộ dân cả nước đã có điện lưới quốc gia; hộ nghèo giảm mạnh 4% mỗi năm, chính sách ngày càng thiết thực và đi vào cuộc sống. Lòng tin của đồng bào đối với Đảng và Nhà nước được nâng lên, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội. Tuy nhiên, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc còn quá cao, đời sống còn khó khăn, trình độ phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội thấp hơn so với mặt bằng chung toàn xã hội; giáo dục, y tế còn thấp, hạ tầng còn nhiều khó khăn. Nhận thức về chính sách cho đồng bào dân tộc, tầm quan trọng của vùng dân tộc thiểu số, chiến lược về công tác dân tộc ở nhiều Bộ, ngành, địa phương chưa tương xứng; hệ thống chính quyền, quản lý nhà nước về công tác dân tộc từ Trung ương tới cơ sở hiệu quả chưa cao;   nguồn lực cho công tác dân tộc còn hạn chế; cần ưu tiên đầu tư cho vùng dân tộc thiểu số; chính sách của ta cũng tạo ra sự ỷ lại trong đồng bào, chưa nỗ lực vươn lên.

Thủ tướng yêu cầu trong năm 2014, UBDT cùng các Bộ, ngành phải có trách nhiệm thực hiện tốt công tác dân tộc, chính sách dân tộc theo chức năng, nhiệm vụ của Bộ mình; xác định công tác dân tộc là đường lối, chiến lược của Đảng và Nhà nước, một nhiệm vụ chính trị trọng tâm thường xuyên; thanh tra kiểm tra thường xuyên việc thực hiện các chính sách dân tộc; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác dân tộc; đề cao trách nhiệm, nhận thức của các Bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương, ban hành thể chế, chính sách dân tộc để đưa chính sách đạt hiệu quả thiết thực, đi vào cuộc sống; huy động tăng thêm nguồn lực, bố trí tốt nguồn lực cho các chính sách đã ban hành, để giảm nghèo đạt hiệu quả cao hơn, nâng cao đời sống cho đồng bào; UBDT phối hợp tốt với các Bộ, ngành thực hiện công tác dân tộc; cần có cơ chế giao rừng cho dân, đó là điều kiện để đồng bào giữ rừng, bảo vệ biên cương, tạo nguồn thu cho đồng bào, qua đó thúc đẩy giảm nghèo bền vững; phát triển chăn nuôi theo các mô hình đạt hiệu quả cao; rà soát lại các chính sách để đầu tư  tập trung; Tích cực hỗ trợ đồng bào về nhà ở, nước sạch, điện nhằm đảm bảo cuộc sống cho đồng bào; tập trung giải quyết vấn đề di dân tự do; xây dựng dự án, đầu tư cho các dân tộc ít người còn khó khăn, chậm phát triển; Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT chủ trì phối hợp các Bộ, ban ngành rà soát, đề xuất quản lý chính sách tập trung vào một đầu mối là UBDT và hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương để tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng làm sao để phát huy hiệu quả của các chính sách; rà soát xem chính sách nào phù hợp phát huy, chính sách nào không còn phù hợp thì bỏ, chính sách nào cần bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tế; xây dựng hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, đoàn kết dân tộc, giúp đỡ nhau; bảo đảm an ninh vùng đồng bào dân tộc; cảnh giác với các thế lực thù địch chống phá nước ta.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Chủ nhiệm Giàng Seo Phử cảm ơn Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm dự, chủ trì và phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết công tác dân tộc năm 2013 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2014. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Giàng Seo Phử, thay mặt Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Uỷ ban, các cán bộ trong hệ thống cơ quan làm công tác dân tộc và toàn thể Hội nghị tiếp thu những ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng để bổ sung vào phương hướng nhiệm vụ công tác dân tộc trong thời gian tới. Toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động cơ quan UBDT sẽ tận tâm, tận lực, tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, quyết tâm khắc phục những hạn chế, thiếu sót trong thời gian vừa qua, nâng cao ý thức trách nhiệm hơn nữa, nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ mà Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ giao trong Hội nghị quan trọng này. Để hoàn thành các nhiệm vụ đề ra trong thời gian tới ngoài sự cố gắng nỗ lực của toàn ngành công tác dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm mong muốn tiếp tục được Thủ tướng Chính phủ ủng hộ, tạo điều kiện và chỉ đạo để công tác dân tộc có nhiều thành tích và đạt được những thành tựu cao hơn nữa, hoàn thành các nhiệm vụ trọng tâm mà Thủ tướng Chính phủ đã giao cho UBDT. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Giàng Seo Phử mong muốn trong thời gian tới, Lãnh đạo các địa phương, đặc biệt là các đồng chí Lãnh đạo các Tỉnh, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc Hội tiếp tục chỉ đạo các Bộ, ngành phối hợp chặt chẽ hơn với UBDT để các nhiệm vụ về công tác dân tộc và chính sách dân tộc được thực hiện tốt hơn, có hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính Phủ đã trao Huân chương Lao động của Chủ tịch nước và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tập thể và các cá nhân đã có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác dân tộc.