Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy việc chuyển dịch cơ cấu lao động ở địa phương còn gặp nhiều khó khăn, số lao động thất nghiệp thiếu việc làm ổn định, thu nhập thấp trong thanh niên dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao. Theo ông Nông Đức Ngọc, điều này phần lớn bắt nguồn từ tư tưởng muốn được làm việc tại các cơ quan tổ chức của Nhà nước. Nhiều lao động còn quan niệm những người làm việc tại các doanh nghiệp là chưa ổn định, do đó dù đã qua đào tạo song những lao động này không muốn đi làm ở các doanh nghiệp, mà chờ cơ hội xin vào làm ở các cơ quan Nhà nước. Ngoài ra, một bộ phận thanh niên dân tộc thiểu số có tư tưởng ỷ lại,  trông chờ vào các chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, ngại đi làm xa, vất vả...

Bên cạnh đó, một số thanh niên khu vực vùng cao biên giới cho rằng đi học nghề mất thời gian học, nhưng khi về làm cho các doanh nghiệp lương thấp, không bằng đi lao động tự do ở nước ngoài. Ví dụ, tại xã Dền Sáng, huyện Bát Xát, khi Mỏ đồng Sin Quyền tuyển dụng và tổ chức cho đi đào tạo trong 9 tháng, nhiều lao động trẻ không muốn đi học mà chỉ thích đi làm để có tiền ngay. Nhược điểm tâm lý này, theo ông Ngọc cần được khắc phục triệt để trong thời gian tới để phát huy tối đa tiềm năng nguồn lao động, tài nguyên địa phương cũng như chính sách ưu đãi của Nhà nước

Mạnh dạn khởi nghiệp

Mạnh dạn khởi nghiệp và không ngừng học hỏi là bí quyết thành công của chị Tẩn Thị Su, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Doanh nghiệp du lịch tổng hợp Sa Pa O' Châu được chia sẻ tại Hội nghị đối thoại thanh niên dân tộc thiểu số đã tốt nghiệp cao đẳng, đại học.

Chị Tẩn Thị Su (dân tộc Mông) được tờ tạp chí nổi tiếng Forbes tôn vinh 30 gương mặt trẻ Việt Nam dưới 30 tuổi năm 2016, được Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tặng Giải thưởng Lương Định Của năm 2017. Tẩn Thị Su khởi nghiệp với "3 không": Không vốn, không bằng cấp, không được gia đình hỗ trợ, song cô gái này đã mạnh dạn sáng lập dự án Sapa O’Châu - mạng lưới giúp khách du lịch liên kết với hướng dẫn viên bản địa để đưa du khách về bản và giúp đỡ nhiều trẻ em vùng cao được đến trường. Năm 2013, Công ty Sapa O’Châu được thành lập, lúc đó Giám đốc Công ty là Tẩn Thị Su mới học xong lớp 9 hệ bổ túc văn hóa. Tại hội nghị, Tẩn Thị Su chia sẻ, các bạn đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng may mắn hơn Su nhiều vì được học tập và đào tạo bài bản. Do đó, thay vì tâm lý trông chờ vào tuyển dụng của Nhà nước, với các chính sách hỗ trợ tại địa phương, những lao động trẻ là người dân tộc thiểu số ở Lào Cai nên mạnh dạn khởi nghiệp, học hỏi, tiếp nhận cái mới, không sợ thất bại vì thất bại sẽ cho kinh nghiệm, tạo tiền đề cho sự thành công trong tương lai.

Trong những năm qua, trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã có rất nhiều gương thanh niên phát huy tinh thần xung kích dám nghĩ dám làm như Tẩn Thị Su. Anh Nông Văn Lương (dân tộc Giáy), ở xã Tả Van, huyện Sa Pa, hiện là chủ chuỗi các nhà hàng, các trang trại cá nước lạnh Lương Ngọc, chủ nhiều cơ sở sản xuất và trưng bày đồ thủ công mỹ nghệ, kinh doanh nhà hàng. Anh Nông Văn Lương đã được công nhận là điển hình tiên tiến của tỉnh Lào Cai giai đoạn 2005-2010, gương tuổi trẻ lập nghiệp tiêu biểu toàn quốc giai đoạn 2010-2015. Hoặc như Má A Nủ (dân tộc Mông), ở xã San Sả Hồ, huyện Sa Pa hiện là Giám đốc Hợp tác xã chiết xuất tinh dầu; Hà Thị Vân (dân tộc Tày) khởi nghiệp bằng kinh doanh nhà nghỉ cộng đồng phục vụ ăn uống, biểu diễn văn nghệ truyền thống tại xã Tà Chải, huyện Bắc Hà...

Tại hội nghị, các đại biểu thống nhất, trong thời gian tới, bên cạnh các chính sách của Nhà nước về lao động việc làm, vấn đề quan trọng nhất đặt ra cho thanh niên nói chung, thanh niên các dân tộc thiểu số nói riêng sau khi tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học là phát huy trí lực, kịp thời nắm bắt đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy hoạch của địa phương về phát triển kinh tế-xã hội, tranh thủ tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi tiếp cận khoa học kỹ thuật, công nghệ để lập nghiệp thành công.