Mục tiêu chính của Nghị định là đảm bảo sự quản lý thống nhất của Chính phủ trong lĩnh vực này, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của chính quyền địa phương. Văn bản này áp dụng cho các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong lĩnh vực công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo, đặc biệt là khi thực hiện các nhiệm vụ đã được điều chỉnh để thực hiện phân quyền, phân cấp.

Nghị định này đưa ra nhiều quy định mới nhằm sắp xếp lại thẩm quyền quản lý nhà nước, trong đó có một số điểm đáng chú ý:

1. Về phân quyền: 

Nghị định tập trung vào việc phân quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện một số nhiệm vụ mà trước đây thuộc thẩm quyền của các cơ quan Trung ương, bao gồm: Tiếp nhận thông báo kết quả đào tạo tôn giáo; trả lời các nhóm người nước ngoài sinh hoạt tôn giáo tập trung về việc mời chức sắc, nhà tu hành nước ngoài đến giảng đạo; trả lời về việc người nước ngoài học tại các cơ sở đào tạo tôn giáo ở Việt Nam.

2. Về phân cấp và phân định thẩm quyền: Nghị định phân định rõ thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương (tỉnh, xã) và các cơ quan quản lý chuyên ngành.

- Phê duyệt danh sách xã/thôn khó khăn: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được trao thẩm quyền phê duyệt danh sách xã khu vực III, II, I và công nhận thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

- Quản lý người có uy tín: Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền công nhận, đưa ra khỏi danh sách, và thay thế, bổ sung người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số.

- Quản lý hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo: Thẩm quyền tiếp nhận thông báo và chấp thuận các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo được phân cấp dựa trên quy mô và phạm vi hoạt động. Trong đó:

Ủy ban nhân dân cấp xã tiếp nhận thông báo tổ chức lễ hội tín ngưỡng, mở lớp bồi dưỡng, danh mục hoạt động tôn giáo, và hội nghị tôn giáo có quy mô hoạt động trong một xã.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiếp nhận thông báo tổ chức lễ hội tín ngưỡng và hội nghị tôn giáo có quy mô hoạt động ở nhiều xã trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, cấp tỉnh cũng có trách nhiệm chấp thuận tổ chức đại hội, các cuộc lễ, giảng đạo ngoài cơ sở tôn giáo với quy mô tương tự.

Bộ Dân tộc và Tôn giáo có trách nhiệm tiếp nhận danh mục hoạt động tôn giáo và thông báo hội nghị thường niên của các tổ chức có địa bàn hoạt động ở nhiều tỉnh.

Nghị định sẽ hết hiệu lực vào ngày 01/3/2027, trừ các trường hợp được cấp có thẩm quyền quyết định kéo dài thời gian áp dụng toàn bộ hoặc một phần Nghị định này.

Xem toàn văn Nghị định trong File đính kèm.