Theo báo cáo, sau khi sáp nhập với tỉnh Phú Yên, tỉnh Đắk Lắk (mới) có 102 xã, phường, tổng số hộ 805.233 hộ, hơn 3,34 triệu người thuộc 49 dân tộc. Trong đó, 48 DTTS, với hơn 838 nghìn người, chiếm tỷ lệ 25,06% dân số toàn tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh hiện còn 5,08%, trong đó hộ nghèo DTTS là 14,06%.

Tỉnh Đắk Lắk có 7 tôn giáo được công nhận hoạt động, đồng bào tôn giáo chiếm 22% dân số toàn tỉnh. Trong những năm qua, đồng bào các tôn giáo trên địa bàn tỉnh luôn phát huy truyền thống yêu nước, sống “tốt đời đẹp đạo”, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn đoàn kết dân tộc, tôn giáo, an ninh trật tự và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Đối với việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi năm 2025, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình là 1.772 tỷ đồng, bao gồm cả vốn chuyển nguồn từ các năm trước. Lũy kế đến ngày 31/8/2025, tỉnh Đắk Lắk giải ngân gần 523 tỷ đồng, đạt 29,5% kế hoạch.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn trao đổi tại buổi làm việc (Ảnh: Lê Hường)

Theo Phó Chủ tịch tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn: Đồng bào các dân tộc, các tôn giáo trên địa bàn tỉnh đều đồng thuận với chủ trương sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, tiếp tục đồng hành cùng các cấp chính quyền địa phương trong tất cả các lĩnh vực.

Tuy nhiên, sau khi sắp xếp địa giới hành chính, địa bàn xã mở rộng, công tác phối hợp, rà soát đánh giá các chỉ tiêu còn gặp nhiều khó khăn. Đội ngũ công chức được phân công phụ trách công tác dân tộc, tôn giáo ở các xã, phường (mới), đa phần là kiêm nhiệm hoặc chuyển từ các lĩnh vực khác qua, chưa được tiếp cận, tập huấn chuyên sâu về công tác dân tộc, tôn giáo. Vì vậy, công tác nắm bắt tình hình, tham mưu giải quyết các vấn đề liên quan đến công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo tại cơ sở cũng còn những khó khăn nhất định.

Đoàn công tác Bộ Dân tộc và Tôn giáo làm việc với UBND tỉnh Đắk Lắk (Ảnh: Lê Hường)

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trường Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên chia sẻ: Sau sáp nhập, tỉnh Đắk Lắk có diện tích lớn, dân số đông, tỷ lệ đồng bào DTTS thấp hơn so với tỉnh Đắk Lắk (cũ), nhưng vẫn là tỉnh có có đông đồng bào DTTS và có hơn 50% số xã DTTS và miền núi. Đắk Lắk cũng là địa phương có nhiều tôn giáo, đông tín đồ.

Thứ trưởng Hồ Văn Niên cũng nhấn mạnh, công tác dân tộc, tôn giáo là lĩnh vực lớn, quan trọng, cần quan tâm xây dựng tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ đảm bảo nguồn nhân lực làm công tác dân tộc và tôn giáo.

Riêng đối với cấp xã, hiện nay không có công chức chuyên trách làm công tác dân tộc, tôn giáo. Đề nghị, trong thời gian tới đối với xã có đông đồng bào DTTS, thực hiện nhiều chính sách dân tộc, nhiều cơ sở tôn giáo, tín đồ tôn giáo, tỉnh cần xem xét cố gắng bố trí cán bộ chuyên trách về công tác dân tộc và tôn giáo. Nhất là những xã đặc biệt khó khăn cần thiết phải có cán bộ chuyên trách công tác dân tộc và tôn giáo.

Theo Thứ trưởng Hồ Văn Niên, giai đoạn 2026-2030, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đang được thiết kế gọn hơn, thẩm quyền tổ chức triển khai thực hiện giao cho địa phương nhiều hơn. Vì thế, trách nhiệm của địa phương là rất lớn. Trong quá trình tổ chức triển khai ở địa phương cần có sự phối hợp với bộ, các ngành để chương trình triển khai hiệu quả.

Trước đó, ngày 11/9, Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên cùng Đoàn công tác của Bộ Dân tộc và Tôn giáo làm việc tại xã Ea Wer, tỉnh Đắk Lắk.

Theo báo cáo, xã Ea Wer được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cấp xã thuộc huyện Buôn Đôn trước đây, gồm xã Ea Huar, Ea Wer và Tân Hòa. Toàn xã hiện có 21 thành phần dân tộc cùng sinh sống tại 33 thôn buôn, với 7.647 hộ, 29.653 nhân khẩu, trong đó hộ DTTS là 3.315 người, chiếm tỷ lệ 43,35%. Trên địa bàn xã Ea Wer hiện có 3 tôn giáo chính, gồm Công giáo, Phật giáo và Tin lành, với hơn 3.200 tín đồ.

Đoàn công tác Bộ Dân tộc và Tôn giáo làm việc với xã Ea Wer. (Ảnh: Lê Hường)

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên nhấn mạnh, so với nhiều xã, thì Ea Wer cách trung tâm tỉnh không xa, nhưng tỷ lệ hộ nghèo của xã còn khá lớn, cao hơn mức bình quân chung của tỉnh. 

Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên đề nghị, xã quan tâm một số nhiệm vụ trọng tâm: Phát triển đội ngũ đảng viên, xây dựng cơ sở đảng, nâng cao năng lực xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và cán bộ công tác dân tộc, tôn giáo nói riêng thực sự đáp ứng với yêu cầu thực tiễn.

 "Cán bộ làm công tác dân tộc và tôn giáo phải nắm được địa bàn, nắm được nguyện vọng Nhân dân; quan tâm phát triển kinh tế - xã hội, từ đó, nâng cao đời sống người dân, giảm nghèo bền vững và giảm được nguy cơ tái nghèo", Thứ trưởng Hồ Văn Niên đề nghị.

Đoàn công tác tặng quà cho hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. (Ảnh: Lê Hường)

Song song với đó, xã cũng cần chú trọng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Để làm được điều đó, chính quyền địa phương phải nắm tình hình trong dân, gần dân, sát dân, gần thực tiễn của địa phương. Lĩnh vực dân tộc, tôn giáo rất rộng, xã cố gắng bố trí cán bộ chuyên trách về công tác dân tộc, tôn giáo.

Nhân chuyến công tác, Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên đã trao 10 phần quà cho Người có uy tín và 25 phần quà cho hộ nghèo trên địa bàn xã.