Cần nâng cao nhận thức về môi trường sống đối với người dân miền núi
03:30 AM 26/10/2011 | Lượt xem: 2825 In bài viết |Thời gian qua chúng ta bàn nhiều về vấn đề ô nhiễm môi trường ở các khu đô thị, khu công nghiệp… mà chưa chú trọng giải quyết tới vấn đề ô nhiễm môi trường ở nông thôn, nhất là các vùng nông thôn miền núi, vùng đồng bào các dân tộc. Nhưng thực tế hiện nay tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn miền núi đang ở mức báo động mà nguyên nhân trước hết và chủ yếu là do ý thức, truyền thống và tập quán lạc hậu do chính người dân gây nên.
Trên địa bàn các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc, điều kiện cơ sở hạ tầng còn vô cùng khó khăn, thiếu thốn và còn những phong tục, tập quán, lạc hậu làm ảnh hưởng xấu tới môi trường sống. Điều dễ nhận thấy là người dân chưa có ý thức về bảo vệ môi trường. Chính yếu tố này làm cho họ có hành động tuỳ tiện theo thói quen, theo phong tục. Đó là chăn nuôi gia súc thả rông, phân gia súc vương vãi xung quanh nhà và đường đi, khi gặp nắng bốc mùi, gặp mưa bị rửa trôi làm ô nhiễm nguồn nước. Phong tục, tập quán nhốt gia súc dưới gầm nhà sàn làm ô nhiễm nặng môi trường sống của các thành viên trong gia đình. Bên cạnh đó những hố xí tạm bợ của người dân được làm gần nhà, khi gặp mưa bị rửa trôi làm ô nhiễm nguồn nước hoặc phát sinh ruồi muỗi gây bệnh tật.
Hơn nữa thực trạng ô nhiễm môi trường nông thôn nói chung và nông thôn miền núi nói riêng còn do người dân sử dụng không đảm bảo an toàn các loại hoá chất bảo vê thực vật trong nông nghiệp (thuốc trừ sâu, thuốc trừ cỏ dại..). Một điều dễ nhận thấy là sau khi phun thuốc trừ sâu hoặc cỏ dại, người nông dân rửa bình bơm, đổ thuốc thừa ở bất cứ nơi nào mà không chú ý đảm bảo an toàn tới nguồn nước; Bao bì , chai lọ chứa hoá chất độc vứt bừa bãi quanh nhà, quanh mương máng.....Điều đó ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn nước và là tiền đề của bệnh tật mà người dân không thể nhận thức ra ngay được.
Tại các vùng nông thôn miền núi, các loại rác thải không được thu gom và người dân tự do vứt các loại rác thải (túi ni nông, xác động vật nuôi bị chết, các đồ dùng phế thải của gia đình…) ra môi trường xung quanh, cộng với phân gia súc, gia cầm vương vãi càng làm cho môi trường sống ô nhiễm thêm nặng. Nếu không có biện pháp nuôi nhốt gia súc, gia cầm để thu gom và chế biến các nguồn phân hợp lý và khoa học thì vấn đề ô nhiễm môi tường ở nông thôn hiện nay tại các tỉnh miền núi ngày càng trở nên nghiêm trọng. Vì vậy ô nhiễm môi trường chính là nguyên nhân phát sinh và làm gia tăng bệnh tật như các bệnh đường ruột, sốt xuất huyết, đau mắt, viêm đường hô hấp... đối với nhiều người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa. Trong khi chúng ta còn nhiều khó khăn, chưa thể giải quyết ngay ô nhiễm môi trường nông thôn bằng công nghệ tiên tiến thì biện pháp cấp bách trước mắt là phải nâng cao nhận thức về môi trường sống đối với người dân miền núi như tuyên truyền, vận động, thậm chí cần phải có biện pháp mạnh đối với những gia đình tái vi phạm nhiều lần về vệ sinh môi trường nông thôn…. Từ đó để người dân có ý thức, chủ động và tự giác hơn trong việc thu gom rác thải. Chuyển chuồng trại gia súc ra xa nhà ở và không được thả rông gia súc, có như thế từng bước chúng ta mới cải thiện được môi trường sống, giảm thiểu bệnh tật cho cộng đồng dân cư tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng nông thôn miền núi.
Phạm Văn Phú