Gia tăng khoảng cách giàu – nghèo
 
 Theo ông Danh Út, Phó Chủ tịch Hội đồng dân tộc của Quốc hội, khoảng cách ngày càng tăng về trình độ phát triển của đa số các nhóm dân tộc thiểu số (DTTS) so với mức trung bình của cả nước; tình trạng dễ bị bỏ lại phía sau của nhiều hộ nghèo do không có hoặc thiếu đất sản xuất đi liền với không có hoặc thiếu việc làm ổn định… đang là những thách thức đối với công tác giảm nghèo vùng DTTS.
 
 Theo TS. Phùng Đức Tùng, đại diện nhóm nghiên cứu đánh giá thực trạng nghèo DTTS giai đoạn 2007 – 2012, các nhóm DTTS đã đạt được những tiến bộ trong giảm nghèo nhưng tốc độ giảm nghèo chỉ bằng 1/3 so với mục tiêu đề ra và chậm hơn rất nhiều so với mức giảm nghèo bình quân của cả nước. Tỷ lệ nghèo của các hộ gia đình thuộc khu vực các xã khó khăn chỉ giảm từ 51% năm 2007 xuống còn 45% năm 2012, giảm dưới 2%/năm. Tình trạng nghèo của trẻ em DTTS rất đáng lo ngại ở mức cao trong một khoảng thời gian dài. Thu nhập thực tế bình quân của các hộ gia đình tăng rất chậm chỉ ở mức 3,7%/năm. Cùng với đó, một tỷ lệ đáng kể các hộ nghèo DTTS không có khả năng tiếp cận, hưởng lợi từ các chính sách giảm nghèo hiện nay để thoát nghèo và có sự khác biệt về mức độ giảm nghèo giữa các nhóm dân tộc.
 
 Vụ trưởng Vụ Chính sách Dân tộc, Ủy ban Dân tộc Trịnh Công Khanh cũng cho biết, khoảng cách giàu – nghèo tiếp tục gia tăng. Khu vực Tây Bắc, Miền Trung, Tây Nguyên – Tây Nam bộ có tỷ lệ hộ nghèo cao gấp đôi tỷ lệ bình quân của địa phương. Diện tích đất sản xuất ngày càng giảm. Năm 2012, có 117.458 hộ thiếu đất sản xuất và 23.285 hộ không có đất sản xuất. "Do thiếu đất sản xuất và điều kiện sản xuất dẫn đến vấn đề di cư tự do thời gian qua diễn biến phức tạp”, ông Khanh nói.
 
 Chồng chéo chính sách khiến hỗ trợ không hiệu quả
 
 Chia sẻ mong muốn thoát nghèo nhưng do thiếu đất sản xuất, sản phẩm làm ra bán không được, giá cả bấp bênh nên mãi không thoát được nghèo, anh Thào A Chớ, một người dân đến từ vùng DTTS đề nghị Chính phủ quan tâm hơn nữa, có biện pháp sâu hơn, cụ thể hơn nữa như cử chuyên gia kỹ thuật hướng dẫn để các hộ nghèo chúng tôi biết cần nuôi con gì, trồng cây gì.
 
 Theo ông Danh Út, có một thực trạng rất rõ ràng về sự chống chéo, trùng lắp các nội dung chính sách giảm nghèo dành cho các nhóm DTTS. Mặc dù đã có những thay đổi hướng đến nâng cao chất lượng giảm nghèo, chuyển sang mục tiêu giảm nghèo bền vững, hệ thống chính sách nghèo hiện nay vẫn chưa giải quyết được một số thách thức căn bản trên.
 
 Ông Sơn Phước Hoan, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc cũng cho rằng, nếu không tìm được những hướng đi phù hợp để có thể huy động được sự tham gia chủ động của người dân, phát huy được những thế mạnh và nguồn lực của cộng đồng thì sẽ là cản trở đáng kể đối với mục tiêu giảm nghèo nói chung và giảm nghèo DTTS nói riêng.